Ísland er með lægstu dánartíðni barna undir fimm ára

Herdís segir þennan árangur meðal annars að þakka öflugu átaki gegn slysum svo sem í sundlaugum. Banaslysum í laugum á Íslandi hefur fækkað um 55 prósent á tuttugu árum að sögn Herdísar.

„Árið 1994 uppgötuðum við fyrir tilstilli foreldri sem átti barn sem drukknaði næstum því í skólasundi, að vandamálið væri talsvert,” segir Herdís en hún ásamt vísindamönnum komust að því að slysatíðni barna í sundi undir fjórtán ára aldri var gríðarlega há. Þá var einnig áberandi að börn undir 4 ára voru að drukkna í grunnu vatn, jafnvel í pollum.

Herdís segir að það hafi verið farið í mikið átak til þess að fræða foreldra um hættuna og svo auka öryggi í sundlaugum. Árangurinn er augljós; banaslysum hefur fækkað um rúman helming vegna drukknunar.

En Herdís er ekki fyllilega sátt. Hún segir slysahættuna víða og gagnrýnir meðal annars aðbúnað barna í bílum.

„Það er vel búið að yngstu börnunum. En það er annað mál með börn sem eru orðin fimm ára gömul og eldri,” segir Herdís sem telur aðbúnað þessara barna í bílum vera talsvert áhyggjuefni.

Hún segir marga foreldra leyfa börnunum að sitja á sessum án baks en að sögn Herdísar þá hafa rannsóknir leitt í ljós að sessurnar hjálpa lítið sem ekkert einar og sér.

„Í hörðum árekstrum skutluðust sessurnar undan börnunum og börnin hlutu mikla áverka eftir bílbeltin,” segir Herdís. Þá segir hún að það sé alvarlegt mál ef börn sitja í framsætinu hjá ökumanninum. Hún segist skilja að foreldrar láti þetta eftir börnunum sínum en bendir á að þetta sé ekki eingöngu hættulegt, þetta sé lífshættulegt fyrir barnið lendi ökumaður í bílslysi.

Herdís segir foreldra ekki nógu meðvitað um þær slysahættur sem finna má í umhverfinu. Hún bendir á að foreldrar telji börnin sín hafa meira hyggjuvit en raun ber vitni þegar þeim er leyft að leika sér eftirlitslaus, til að mynda í kringum ár og umferðargötur.

Hún segir að það þurfi alltaf að fylgjast með minni börnunum, og þá skiptir engu hversu vön þau eru umhverfinu: „Börn geta tekið upp á ólíklegustu hlutum þrátt fyrir að þau gjörþekkja umhverfið sitt.”

Herdís vill meina að viðmót foreldra gagnvart útivist barna sé of kærulaust og slíkt leiði allt of oft til óhappa.

„Það er leitt að segja það en manni finnst eins og Ísland sé barn-fjandsamlegt land. Það er eins og öryggi barnanna sé allt of neðarlega í forgangsröðinni,” segir Herdís sem þykir of kæruleysislegt viðmót gagnvart börnum sem leika sér til að mynda úti.

Hún segir þróunina hinsvegar ágæta. Að hennar mati mættu foreldrar samt sækja sér meiri fræðslu um slysahætturnar sem er stærsta váin sem sækir að ungum börnum hér á landi.

„Það er því miður ekki hægt að bólusetja börn fyrir slysum,” segir Herdís að lokum.

 

 

{loadposition nánar fréttir}